ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΝΥΧΤΕΣ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ

Μια άρπα  κουρδίζεται. Μια συμφωνική ορχήστρα ετοιμάζεται να  παίξει  στην αυλή ενός μουσείου.

 Καθώς πέφτει η νύχτα ο μαέστρος ανεβαίνει στο πόντιουμ,   κι εσύ στροβιλίζεσαι μέσα στις νότες του βιολιού που "συνομιλεί" με τα υπόλοιπα όργανα. Τα τύμπανα χτυπούν δυνατά, η ατμόσφαιρα  ζωντανεύει, κύματα αέρα σηκώνονται  ή έτσι νομίζεις εξαιτίας των δυνατών ήχων που βγαίνουν από τα  μουσικά όργανα, και φεύγεις ψηλά πάνω από το αίθριο του Μουσείου Μπενάκη και πετάς στον ουρανό της Αθήνας! 

Είναι  12 το μεσημέρι και η ζέστη ήδη αφόρητη. Η διαφήμιση  στο ραδιόφωνο έλεγε  ότι στον κήπο του Μεγάρου Μουσικής υπάρχουν διασκορπισμένα έργα τέχνης που περιμένουν από τις 12 που ανοίγει ο κήπος, τους επισκέπτες να τα θαυμάσουν. 

Στο δρομάκι που οδηγεί στον κήπο, αριστερά και δεξιά,  κομμάτια από  ένα  άγνωστο λογοτεχνικό κείμενο 

κάπου μέσα στις φυλωσιές  οθόνες που μάλλον παίζουν μόνο για τους  νυχτερινούς επισκέπτες, 

κάπου  αλλού στοιχεία που  μοιάζουν να είναι έργα  τέχνης, ταμπελάκια ενημερωτικά πουθενά  και στις πληροφορίες  του Μεγάρου δεν έχουν ακούσει τίποτα για την έκθεση.  Δεν απογοητευόμαστε όμως! Δίπλα υπάρχει το καφέ του Πάρκου Ελευθερίας. Σπιτική λεμονάδα και καρέκλες  μέσα στα δέντρα. Τέλεια!

Εθνικός κήπος. Τουλάχιστος αυτός δεν σε προδίδει ποτέ.  Υπάρχει σχεδόν δύο αιώνες  για να δίνει την δροσιά του στους  ταλαιπωρημένους από την ζέστη  κατοίκους της Αθήνας.  

Πέργκολες, λίμνες,αιωνόβια δέντρα, θάμνοι, λουλούδια και οι περίφημες ουασιγκτόνιες στην είσοδο.

Τις προσπερνάς 

βλέπεις την ώρα στο ηλιακό ρολόι και δεν ακούς  πιά τον θόρυβο της πόλης παρά μόνο τα πουλιά!  Και πάντα στο Ζάπειο, η Αίγλη σε περιμένει για καφέ.

Γιασεμί? Ναί  είναι γύρω σου και το μυρίζεις!  Η ώρα είναι 9 και ξεκινούν οι τίτλοι της αρχής. Τα  χρώματα φαίνονται αχνά γιατί δεν έχει βραδιάσει ακόμα καλά. Σε λίγο πέφτει η νύχτα και τα χρώματα της ταινίας ζωηρεύουν.  

Μια γκαζόζα  με καλαμάκι στο χέρι και βυθίζεσαι στην πάνινη  καρέκλα. Ένα σκυλάκι στην διπλανή πολυκατοικία γαυγίζει αλλά είναι κι αύτό μέσα στο σκηνικό μιας από τις απολαύσεις   του μεσογειακού μας καλοκαιριού, του θερινού σινεμά!

Η παρέα  σιγά σιγά δεν έχει απαρτία λόγω διακοπών. Εμείς που μείναμε ψάξαμε  για σταγόνες δροσιάς και ευκαιρίες διαφυγής  μέσα σε μια πόλη γεμάτη ζέστη και  θόρυβο.  Αν ενδιαφέρεσαι βρίσκεις πολλές τέτοιες ευκαιρίες. Εδώ είμαστε να τις μοιραζόμαστε.

Τα λέμε την επόμενη εβδομάδα!

Ελένη Μπαρού

ΟΤΑΝ Η ΠΟΙΗΣΗ ΔΙΝΕΙ ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ

Πώς εικονογραφείς  ένα βιβλίο;
΄Οταν μάλιστα το βιβλίο  αυτό  αφορά ποίηση;  Πώς μεταφέρεις σ΄ένα κομμάτι χαρτί  αυτά  που προσλαμβάνεις  διαβάζοντας ένα ποίημα, τις εικόνες του, την πραγματική σημασία των λέξεών του; 

Πως  απεικονίζεις στις σελίδες του βιβλίου τη δόνηση που σε διαπερνά διαβάζοντας τους στίχους του, τις σκέψεις του ποιητή, τις βαθύτερες έννοιες και τους συμβολισμούς που ψάχνεις  να ανακαλύψεις  ανάμεσα στις γραμμές;

Πώς ζωγραφίζεις  στα εξώφυλλα,  τους  στίχους που μίλησαν στην καρδιά σου, τον  τρόπο που επηρέασαν τη σκέψη σου, τον προβληματισμό, τη χαρά ή τη θλίψη που σαν  επίγευση σου άφησαν, όταν το βιβλίο τελείωσε;

Πώς περιγράφονται τα συναισθήματα σε  μια εικόνα,  πώς αποτυπώνονται αυτά αυτά που ένιωσε  ο καθένας ξεχωριστά; 








Αλλά  η  εικαστική τέχνη είναι εκεί για να συμπληρώσει  και να συμπορευτεί με την ποίηση! Και μάλιστα μια τέχνη σαν την χαρακτική  που με  την δύναμη της χάραξης  και τις  αντιθέσεις του άσπρου και του μαύρου λειτουργεί σχεδόν  αυτόνομα και   γίνεται η ίδια ποίηση!

Την  έμπνευση φέτος  στο  Εργαστήρι Χαρακτικής του Δήμου Χαϊδαρίου την έδωσε ένα μεγαλειώδες ποίημα γεμάτο εικόνες θεατρικές  που λούζονται κάτω από το φως του φεγγαριού:  "Η σονάτα του σεληνόφωτος"  του Γιάννη Ρίτσου, ποίηση εμπνευσμένη κι αυτή από μια άλλη   σπουδαία τέχνη, τη μουσική από το ομώνυμο έργο  του Μπετόβεν.  

Η πρόκληση  ήταν μεγάλη για όλους μας. Δεν ξέρω αν τα καταφέραμε,  ξέρω μόνο ότι  όλη η ομάδα απόλαυσε το ταξίδι της δημιουργίας. 

Τα βιβλία δεν ολοκληρώθηκαν ακόμα αλλά οι εικόνες που θα μπουν  σε κάθε σελίδα είναι  πλέον  έτοιμες να τυπωθούν!


 

Η έκθεση  των έργων  έγινε  ένα βράδυ του Ιουνίου  κάτω από τους  επιβλητικούς τοίχους ενός πανέμορφου και ιστορικού κτηρίου. 

Τα λέμε την επόμενη βδομάδα!

Ελένη Μπαρού 

Η ΤΗΝΟΣ ΑΛΛΙΩΣ

Βρέθηκα στην Τήνο. 

Δεν θα αναφερθώ διεξοδικά στα πολύ γραφικά χωριά της. Στον Βώλακα ας πούμε, με το ιδιαίτερο φαινόμενο των τεράστιων βράχων  σαν γιγάντια βότσαλα  και την έμπνευση του Λάσκαρη  να ζωντανέψει τα έρημα σπίτια  με καλογραμμένα ποιήματα πάνω στις μισοχαλασμένες  πόρτες τους.

 Τον Πύργο, με την έντονη  αλλά διακριτική  παρουσία του μαρμάρου και του Χαλεπά  όπου κι αν γυρίσει το μάτι σου. 

Την Καρδιανή, τα Υστέρνια, το Κτηστάδο και ούτε που θυμάμαι  πόσα άλλα. Όλα καθαρά, τακτοποιημένα,  νοικοκυρεμένα. Ξεχυλίζει το μεράκι  σ' αυτό το νησί!


 Θα σας μιλήσω όμως διεξοδικά  για το Σαββατιάτικο απόγευμα στον Κάμπο. Σέρνοντας και τραβώντας, πείσαμε τους άντρες της παρέας που βαρέθηκαν να μ' ακούν να παρακαλάω: Να! απο εδώ πάει για το Μουσείο Τσόκλη! Πότε θα πάμε στο Μουσείο Τσόκλη;  
 

Πήγαμε λοιπόν σ' ένα πανέμορφο χωριό, γεμάτο καμάρες και υπόστεγα, με κήπους με μαργαρίτες, γλαδιόλες καί γεράνια. Με παράθυρα ανοιχτά στολισμένα με κοφτές λευκές κουρτίνες. 

Στην άκρη του, με θέα τα βουνά και σπαρμένα επάνω τους μικρά λευκά  κυκλαδίτικα εκκλησάκια, το παλιό σχολείο του χωριού, σχεδόν απ' την αρχή φτιαγμένο, πανέμορφο, αισθητικά λιτό και φιλόξενο. Αυτό είναι το Μουσείο Τσόκλη.

Μόλις μπαίνεις στην  άνετη αυλή, σε υποδέχονται  " ο Άγιος Γεώργιος", ένα μεγάλο εικαστικό έργο  χαρακτηριστικό και απόλυτα  ταιριασμένο στο περιβάλλον  και η κυρία Τσόκλη.  Μια κυρία, οικοδέσποινα, μούσα, μια πανέμορφη παρουσία. Απλή και διακριτική, μάλλον η μεγαλύτερη θαυμάστρια του συζύγου της. Τα λόγια της  αβίαστη αγάπη και σεβασμός, θαυμασμός και κατανόηση. Μια μητέρα, γιαγιά, γυναίκα που δεν έχει ανάγκη να κραυγάσει. Τα λέει όλα απλά με δύο κουβέντες  γεμάτες,  μεστές.

Ακολούθησε η  περιήγηση στην έκθεση. 

Τα έργα είναι ένα με το περιβάλλον. Θάλασσα και ουρανός. Αιγαίο. Τήνος. Ελλάδα Δεν είμαι εικαστικός. Δεν είμαι καν γνώστης της τέχνης. Άφησα όμως την ψυχή μου να τα δεί  κι αποκόμισα συναισθήματα απ' αυτά: Γαλήνη. Ηρεμία. Χαρά. Έκπληξη.    

Το κάθε ένα από τα έργα  μοιάζει να μην έχει ούτε αρχή ούτε τέλος.

Χαλαρά και ήρεμα ξεκινούν από τη γή  και  καταλήγουν στο βουνό. Ξεκινούν από τη θάλασσα  και καταλήγουν στον ουρανό. Αποκάλυψη ήταν και ο τεράστιος τοίχος  με τις σκέψεις του Κώστα Τσόκλη που κατέληγαν απλά σε ένα  "αυτά".

Δίπλα, σ' ένα μικρό χώρο έπαιζε σε μια οθόνη  η προσπάθειά του να ζωντανέψει ένα εγκαταλελειμένο χωριό: Χρηστικά και μη αντικείμενα πήραν ζωή. Μια καρέκλα γέμισε με τα ρούχα και τα παπούτσια  ενός άντρα. Ένα κρεβάτι στήθηκε να περιμένει ποιόν θα ξεκουράσει. Ένα βάζο γέμισε λουλούδια. Καθρέφτες έκαναν τη θέα να γυρίζει ένα γύρω παντού.

Λευκές πινελιές στις ξερολιθιές  και στα δέντρα, ζωντάνεψαν το  χώρο.

Όταν βγήκα από εκεί , τον είδα στην αυλή  να κουβεντιάζει σαν παλιός γνωστός με τους υπόλοιπους της παρέας. Κρατούσε ένα βιβλίο στα χέρια του. Ήταν ή αφορμή για την αρχή της μικρής μας κουβέντας. Το βιβλίο αφορούσε φυσικά την τέχνη.  Τον ρώτησα πώς του φάνηκε μια κι εγώ δεν  πολυκαταλαβαίνω από σύγχρονη τέχνη. "Δεν τό'χω  διαβάσει ακόμα" μου απάντησε." Αλλά τί δεν καταλαβαίνεις;"  ρώτησε με γνήσια απορία. Μιλήσαμε αρκετή ώρα, είπε όμως μέσα σ' όλα,  δύο απίστευτα αλλά και τόσο απλά πράγματα που ένοιωσα ότι είναι κομμάτια της τέχνης του. Ο λόγος που σε αγγίζουν τα έργα του. 

"Σε ό,τι ζωγραφίζω", είπε, "βάζω τα χρώματα που βλέπω. Το μπλέ είναι μπλέ και το κόκκινο, κόκκινο..."

Κι όταν με αποχαιρέτισε καθώς  σουρούπωσε  για τα καλά, μου έσφιξε το χέρι και είπε: "Μην ξαναπείς  πως δεν καταλαβαίνεις. ΄Οταν δεν καταλαβαίνεις, μισή ευθύνη είναι δική σου και άλλη μισή του καλλιτέχνη" Έτσι απλά με παρηγόρησε  για την αμάθειά μου. Αυτά....  

Τα λέμε την επόμενη εβδομάδα!

Ράνια Καραπιπέρη